Poprzez stale rosnącą popularność Internetu stał się on nieodłączną częścią życia nas wszystkich. Poświęcanie części wolnego czasu na gry komputerowe nie jest złe, jedynie przeznaczanie go w całości na taką rozrywkę może mieć skutki uboczne. Coraz częściej słyszy się o dzieciach i młodzieży mających problemy z uzależnieniem od komputera. Każdy, kto borykał się z problematycznym, ciężkim nałogiem wie, że to nie jest łatwy i przyjemny temat do rozmowy przy rodzinnym stole.
Co to jest uzależnienie?
Obecnie uzależnienie to nic niecodziennego. Komitet Ekspertów WHO w 1969 roku uznał nałóg za stan psychiczny i czasem nawet fizyczny, będący reakcją na korzystanie ze środków uzależniających. Według dokładnej definicji to stan, który jest nabytą silną potrzebą zrobienia czegoś, bądź zażycia określonej substancji. Sposób zachowania takiej osoby jest przeważnie ryzykowny i niepohamowany. Jeden człowiek może mieć problem z większą ilością nałogów. Często słyszy się o różnych jego gatunkach, nie musi to być rzecz fizyczna, narkotyk, często może to być wykonywanie określonych czynności. Przypadki hazardzistów, będących stałymi bywalcami kasyna również nie budzą większego zdziwienia. Niezależnie od powodu uzależnienia charakteryzuje się ono swego rodzaju mechanizmami, które można zaobserwować u takich osób. Głównym ich celem jest móc używać środka, który ich wprowadził w nałóg ciągle, bądź okresowo, aby poczuć jego wpływ na psychikę. Motywacją dla nich mogą być również niechciane konsekwencje ze względu na brak kontaktu z tym środkiem. Kiedy pojawia się irytacja, agresja i zmienność nastroju osoby uzależnione mierzą się zazwyczaj ze swoim nałogiem. Jedną z najbardziej rozwijających się gałęzi uzależnień obecnie jest przymus korzystania z Internetu, grania w gry wideo lub na komputerze. Czas spędzony na rozgrywce nie definiuje stopnia uzależnienia, jednak przeważnie to właśnie oni grają więcej od innych. Tęsknią za tą czynnością, przez co uczucia, którymi mogą darzyć grę, często wywołują w nich wewnętrzne napięcie. Jest ono na tyle silne, aby być powodem do trudności w wytrzymaniu bez ulubionej gry. Zdarza się również, że występują reakcje fizyczne.
Jak zauważyć, że ktoś wpadł w szpony nałogu?
Nadmierne korzystanie z komputera, bądź granie w gry internetowe, telefoniczne czy losowe jest problemem, z którym mierzy się znaczna część społeczeństwa. Problem ten dotyczy nie tylko dorosłych ludzi, ale również nastolatków, a nawet dzieci. Uzależnienie objawia się najczęściej zaniedbaniem wszystkich pozostałych zainteresowań, a także obowiązków domowych, szkolnych czy zawodowych. Oprócz tego niemówienie prawdy o czasie, jakie ta osoba spędziła na graniu w gry. Rodzaj rozgrywki nie ma znaczenia, czy to gry na konsolę, na komputer czy w kasynie, takie jak automaty do gier hazardowych za darmo. W dzieci uzależnienie objawia się dodatkowo przez agresję, apatię, bezsenność lub odizolowanie się od rodziny i przyjaciół. Często ludzie borykają się również z uzależnieniem, którego źródłem okazuje się również hazard, który aktualnie nie jest dostępny tylko w kasynach stacjonarnych. Ze względu na nieustanny postęp technologiczny powstały wersje kasyna internetowego. Zapewnia ono taką samą rozrywkę dla graczy jak wyprawa do swojego ulubionego kasyna. Rodzice nie są w stanie całkowicie kontrolować stron internetowych, na jakich przebywa ich dziecko. Często jest to powodem uzależnienia, ponieważ poświęcają temu znacznie więcej czasu niż wcześniej. Apetyt rośnie w miarę jedzenia, więc rozgrywki zajmują coraz dłużej, przez co osoba grająca traci swoje pozostałe zainteresowania. Ciężko im rozplanować swój dzień, ponieważ cały spędzają na graniu w różne gry, przez co nieustannie tracą poczucie czasu i nie wiedzą, jak długo już zajmują się swoim nałogiem.
W jaki sposób postępować z uzależnionym dzieckiem?
Nałóg nie dotyczy tylko osób dorosłych. Uderza on także w młode osoby, a nawet dzieci. Zwykle borykają się oni z uzależnieniem od Internetu, telefonu lub gier wideo. Często nie jest to zauważane przez rodziców odpowiednio szybko i doprowadza do pewnych konsekwencji. Dziecko, będące uzależnionym, może być przez to niesamowicie wrażliwe, jednocześnie agresywne. Może to być powodem wielkiego rozczarowania i złości, kiedy podejmowane są działania, które pomogą im wyjść z nałogu. Ważny jest także proces, który przygotuje rodziców do tej rozmowy. Przede wszystkim powinni wybrać odpowiedni moment, który uświadomi dziecko o wadze i konsekwencjach uzależnienia. Idealna chwila to taka, kiedy dziecko jest skupione i wie, czego dotyczy rozmowa. Im jest młodsze, tym trudniejszym zadaniem może być wyjaśnienie mu problemu, ponieważ emocje mogą zaważyć na obiektywnej ocenie. W takich chwilach rodzice powinni okazywać dziecku wsparcie i swoją bliskość. Należy zagospodarować swój czas tak, aby spędzać ze swoją pociechą dużo czasu, będzie się wtedy czuła potrzebna i kochana, a to marzenie każdego dziecka. Dzieci nie powinny także się bać odrzucenia ze strony swoich rodziców. Pewność, że w przypadku problemu nie zostanie wyśmiane, może znacznie przyspieszyć lub zapobiec całkowicie uzależnieniu. Chęć udzielenia pomocy i poświęcenia większej uwagi dziecku borykającemu się z tym problemem będzie stanowić dla niego jeden z powodów, aby odrzucić nałóg. Rodzic musi być stanowczy, okazywać swoją dezaprobatę wobec podejmowanych przez dziecko szkodliwych działań. Najmniejsza kara jest w stanie pozbawić dziecko zaufania do rodziców, a powinno ono czuć się bezwzględnie na wszystko akceptowane i kochane.
Jak leczyć uzależnienie u młodych ludzi?
Często same akcje podjęte przez rodzica mogą wystarczyć, aby dziecko wyszło z nałogu. W początkowej fazie nałogu wystarczy wydzielić czas, który może zostać poświęcony na konkretne działania. Przygotowanie planu dnia dla swojego dziecka zaznajamia je z dyscypliną, która jest bardzo ważna w dorosłym życiu. Rodzice powinni również postarać się utrzymywać kontrolę na temat gier i stron internetowych, z którymi ich pociecha ma styczność. Powinno się również dużo rozmawiać z dzieckiem, aby nie tracić z nim kontaktu, aby musiało przenieść się do świata wirtualnego. Rodzice są zobowiązani do dawania dobrego przykładu, poświęcać czas rodzinie, a nie przed komputerem lub telefonem. Najlepiej podjąć działania kiedy zauważymy, że z dzieckiem dzieje się coś niepokojącego, na przykład zaniedbuje swoje obowiązki, zbyt dużo czasu spędza przed ekranem bądź pojawił się problem ze snem. Dobrym pomysłem będzie wyeliminowanie możliwości grania na pewien czas. Zdarzają się także sytuacje, kiedy uzależnienie trwa już pewien okres czasu i dopiero zostało zauważone. Wtedy przeprowadzanie z dzieckiem rozmów, wydzielanie mu czasu bądź karanie go nie będzie odpowiednią metodą leczenia nałogu. Ze względu na tendencję wzrastającą tego typu uzależnienia coraz więcej psychologów jest obytych w tym temacie. Jeżeli jest taka możliwość, można porozmawiać na ten temat z osobami, które znają specyfikę gier. Przeprowadzenie terapii przez wykwalifikowaną osobę pomoże poznać powód uzależnienia, jak i również go wyeliminować. Psycholog poprzez rozmowę może pomóc w wybraniu odpowiedniej drogi, która zapewni szybki i skuteczny powrót do zdrowia.
